هوش تحلیلی چیست؟

اگر نگاهی به دفترچه سوالات آزمون تیزهوشان بیاندازید، با عنوانی به نام استعداد تحلیلی رو به رو خواهید شد! شاید قبلا با این نوع سوالات برخورد کرده باشید و نحوه حل آن‌ها را بدانید؛ اگر هم اصلا با این اصطلاح آشنا نیستید، نگران نباشید، زیرا در این مقاله قصد داریم شما را با هوش و استعداد تحلیلی به طور کامل و جامع آشنا نماییم، پس تا پایان همراه ما باشید.

پیش از پرداختن به استعداد تحلیلی، ابتدا بیایید با مفهوم واژه استعداد آشنا شویم. شاید تا کنون با افرادی که همزمان می توانند چندین کار را مدیریت کنند و یا یک کار را می توانند به بهترین شکل انجام دهند، مواجه شده باشید؛ در مقابل افرادی هستند که اصلا نمی توانند به خوبی افراد دسته اول کارها را مدیریت کنند اما ممکن است در موضوع دیگری بسیار بهتر از دسته اول باشند، به نظر شما دلیل این موضوع چیست؟!

برای پاسخ به این سوال می توان بحث استعداد را مطرح کرد و با بیان اینکه افراد مختلف، استعدادهای مختلفی دارند، سوال را پاسخ داد. استعداد یکی از پرچالش‌ترین واژه های دنیا است که شاید تعاریف زیادی برای آن بتوان پیدا کرد و در مجموع عبارت است از الگوهای احساسی، فکری و رفتاری که در ذات افراد وجود دارد؛ این استعدادها می توانند شامل ارتباطات، نوآوری و خلاقیت، کار گروهی، سازگاری و … باشد.

برخی افراد بر این باورند که استعدادها کاملا ذاتی هستند و شما نمی توانید بدون داشتن استعداد در موضوعی موفق شوید اما در مقابل گروهی دیگر معتقدند که تمرین و تلاش عامل مهم‌تری از استعداد است. حال که با مفهوم استعداد آشنا شدید، بیایید به سراغ استعداد تحلیلی برویم.

استعداد تحلیلی یعنی چه؟

شرایطی که در ابتدای مقاله مطرح شد را مجددا تصور کنید. به طور مثال درگیر تدارک دیدن برای یک مهمانی مهم هستید و باد چندین کار را همزمان مدیریت نمایید و یا در شرکتی که مشغول به کار هستید، مدیر مالی از شما گزارشی را خواسته و همزمان مدیرعامل نیز از شما درخواست دیگری می کند! شما در این مواقع جز افرادی هستید که دچار استرس و اضطراب می شوید و یا به خوبی از پس کار بر می آیید؟!

ممکن است شما حتی با دانستن دقیق وظایف و کارهایی که باید انجام دهید، اما از پس اداره آن‌ها برنیایید! اینجاست که مفهوم هوش و استعداد تحلیلی مطرح می شود. در واقع می توان گفت استعداد تحلیلی مربوط به توانایی افراد برای برنامه ریزی، حل مسئله و انجام وظایف آکادمیک است. تست‌هایی طراحی شده است که به وسیله آن می توانید این استعداد خود را ارزیابی نمایید. این تست‌ها در آزمون‌هایی همچون آزمون ورودی مدارس، آزمون استخدامی و موارد مشابه کاربرد دارد.

هوش و استعداد تحلیلی در آزمون تیزهوشان!

یکی از مواردی که هوش و استعداد تحلیلی در آن مطرح می شود، آزمون تیزهوشان است. همانطور که احتمالا می دانید، هر ساله سازمان ملی پرورش استعدادهای درخشان برای شناسایی و تشخیص دانش آموزان مستعد و نخبه در سطح کشور، آزمونی تحت عنوان آزمون سمپاد یا تیزهوشان برگزار می کند. این آزمون در دو مقطع برگزار می شود؛ اول در پایان مقطع ابتدایی یعنی پایه ششم به هفتم و برای بار دوم در پایان مقطع متوسطه اول یعنی نهم به دهم.

هوش و استعداد تحلیلی تیزهوشان ششم به هفتم

آزمون تیزهوشان ششم به هفتم دارای دو دفترچه استعداد تحلیلی است و به همین دلیل اهمیت زیادی دارد. دفترچه اول شامل ۶۰ سوال هوش و استعداد تحلیلی است و شما ۷۵ دقیقه زمان برای حل سوالات دارید. دفترچه دوم نیز شامل ۶۰ سوال هوش و استعداد تحلیلی است، با این تفاوت که در اینجا بیشتر سرعت عمل شما مهم است و تنها ۲۵ دقیقه زمان برای حل آن دارید.

هوش و استعداد تحلیلی تیزهوشان نهم به دهم

آزمون تیزهوشان نهم به دهم نیز دارای دو دفترچه است اما برخلاف تیزهوشان ششم به هفتم، یکی از دفترچه‌ها مربوط به استعداد تحصیلی و دیگری مربوط به استعداد تحلیلی است. قسمت استعداد تحصیلی شامل دروس قرآن و معارف اسلامی، زبان و ادبیات فارسی، مطالعات اجتماعی، علوم تجربی و ریاضیات است که در مجموع ۵۰ سوال و ۷۰ دقیقه زمان پاسخگویی وجود دارد. استعداد تحلیلی نیز شامل ۵۰ سوال است که در کل ۵۰ دقیقه فرصت برای پاسخ گویی خواهید داشت.

همانطور که می بینید، برای دانش آموزان ششم به هفتم تمامی سوالات و برای دانش آموزان نهم به دهم، نیمی از سوالات مربوط به بخش استعداد تحلیلی است. بنابراین اگر شما این مبحث را کنار بگذارید و یا روی آن تسلط کامل را پیدا نکنید، عملا شانس زیادی برای قبولی در تیزهوشان نخواهید داشت.

راهکارهای تقویت استعداد تحلیلی و هوش برای آزمون تیزهوشان!

اگر نگاهی به سوالات استعداد تحلیلی در آزمون تیزهوشان بیاندازید، به این نتیجه می رسید که هیچ کدام از این سوال‌ها در کتاب و جزوه مدرسه تدریس نشده است! بنابراین شما باید خودتان برای یادگیری این مباحث اقدام نمایید. دو راهکار برای این کار وجود دارد؛ راه اول اینکه خودتان با استفاده از کتاب‌های موجود در بازار به صورت خودخوان (Self Study) مطالب را بخوانید و آنقدر تست و تمرین حل کنید تا به تسلط برسید. راه دوم، رفتن به سراغ دوره‌ها و کلاس هایی که ویژه آزمون ورودی مدارس برتر و تیزهوشان برگزار می شود.

کلام پایانی

امیدواریم این مطلب در رابطه با هوش و استعداد تحلیلی مورد توجه‌تان قرارگرفته باشد و اطلاعات مفید و کاملی را به دست آورده باشید. اگر در رابطه با این مطلب هم سوال و یا ابهامی دارید، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید تا در اسرع وقت به شما پاسخ داده شود. اگر تجربه‌ای هم در این زمینه دارید، لطفا با ما به اشتراک بگذارید تا دیگر کابران نیز از آن بهره مند شوند.