جمله واره اسمی چیست؟

در زبان انگلیسی سه نوع جمله واره وجود دارد که عبارتند از جمله واره ی اسمی( noun clause)، جمله واره ی وصفی ( adjective clause ) و جمله واره ی قیدی ( adverbial clause) . در این پست آموزشی از ایزولرن می خواهیم به بررسی کامل و جامع جمله واره های اسمی بپردازیم. پس با ما باشید. قبل از اینکه وارد بحث اصلی شویم مروری بر تعریف جمله واره داشته باشیم:

جمله واره یا Clause عبارت است از گروهی از کلمات در کنار هم که دارای فعل و فاعل می باشد و در زبان انگلیسی دو نوع جمله واره داریم: جمله واره ی مستقل و جمله واره ی وابسته.

جمله واره های مستقل دارای معنا و مفهوم کاملی هستن و به تنهایی یک جمله هستند ولی جمله واره های وابسته همانطور که از اسمشان پیداست مفهوم کاملی ندارند و برای کامل شدنشان نیاز به جمله واره ی پایه یا مستقل دارند. تشخیص جمله واره های وابسته کار بسیار راحتی است چون با کلمات ربط نظیر what, that, who, which,… شروع می شوند.

جمله واره ی اسمی چیست؟

جمله واره ی اسمی یا شبه جمله ی اسمی یک عبارت وابسته( subordinate clause or dependent clause) است که از فعل و فاعل و بقیه ی ارکان جمله نظیر مفعول، متمم، قید و … تشکیل شده است و حتما با یکی از حروف ربط یا قیود ربط that, when, where, which, who,… شروع می شود. این جمله واره می تواند جایگزین اسم یا ضمیر در جمله باشد و نقش فاعل ،مفعول ، متمم و … جمله را ایفا کند که در ادامه بطور مفصل به توضیح این مباحث خواهیم
پرداخت. پس اگر بخواهیم فرمولی برای جمله واره های اسمی بنویسیم ، داریم:

فعل+ فاعل+ wh/ that + جمله واره ی پایه (جمله)

به دو نمونه از جمله واره های اسمی توجه کنید:

where she lives

جایی که او زندگی می کند

when they arrive

وقتی آنها برسند

تفکیک کلمات در دو نمونه ی فوق به شرح زیر است:

♦ حروف ربط یا قیود ربط: where, what

♦ فاعل جمله واره های اسمی: در مثال اول she و در مثال دوم they است.

♦ فعل جمله واره های اسمی: در مثال اول lives و در مثال دوم arrive است.

یادآوری: همانطوری که در دو مثال بالا می بینید هر دو جمله ناتمام هستند چون با حرف ربط شروع شده اند و برای کامل شدن مفهوم خود نیاز به جمله ی پایه دارند:

.I know where she lives

من می دانم او کجا زندگی می کند.

.Please inform me when they arrive

لطفا به من اطلاع بده آنها کی می رسند.

چند مثال دیگر ببینید:

that she helps her mother که او به مادرش کمک می کند

how I can get to the bus station چطوری به ایستگاه اتوبوس برم

whether the teacher knows the answer معلم جواب را می داند (یا نه)

who lives there کسی که آنجا زندگی می کند

یادآوری:

همه ی مثالهای فوق ۱) چون دارای فعل و فاعل هستند پس جمله واره محسوب می شوند ، ۲) بدلیل اینکه معنا و مفهوم کاملی ندارند بنابراین جمله واره ی وابسته هستند و در نهایت ۳) چون با کلمات ربط شروع شده اند جمله واره ی اسمی هستند. حروف ربط در جملات بالا با رنگ قرمز مشخص شده است. جمله واره های اسمی در یکی از نقش های زیر در جمله ظاهر می شوند:

♦ فاعل(subject of verb)

♦ مفعول (object of verb)

♦متمم (complement)

♦مفعول حرف اضافه(object of preposition)

♦متمم صفت( adjective complement)

مثال نقش Noun-Clause  در جمله What he said is true.

چیزی که او گفت ، درست است. فاعل

.I know what he said من می دانم او چه گفت. مفعول

The question is how he will get the money. سوال اینست که او چطوری به پول خواهد رسید. متمم

We discussed about what she said. ما در مورد چیزی که او گفت بحث کردیم. متمم حرف اضافه

The family was happy when they moved to this city. خانواده خوشحال بودند وقتی که به این شهر نقل مکان کردند. متمم صفت

در ادامه این مبحث را با جزئیات و مثالهای بیشتری بررسی خواهیم کرد.

نکته ی بسیار مهم:

دقت کنید که در جمله واره های اسمی، ترتیب قرار گرفتن کلمات به گونه ای است که جمله به شکل خبری است یعنی بعد از حرف ربط اول فاعل می آید و بعد فعل. به عبارت دیگر، بعد از یک سری از حروف ربط که کلمات پرسشی هستند. مانند what, when, where, … ساختار خبری می آید و نه سوالی. مثال را ببینید:

.I don’t know where does she live

I don’t know where she lives. (درست) من نمی دانم که او کجا زندگی می کند.

Please tell me when do they arrive.
Please tell me when they arrive.(درست) لطفا بگو آنها کی می رسند.

نکته ی مهم:

توجه داشته باشید که در بعضی مواقع که حرف ربط در نقش فاعل می نشیند، بعد از آن بلافاصله فعل می آید. دقت کنید که این حالت فقط برای کلمات ربط who, what, which صدق می کند:

I know she lives there.
I know who lives there.
در این مثال حرف ربط who به جای فاعل she آمده که بلافاصله بعد ار آن فعل lives بکار برده شده است. به مثالهای بعدی دقت کنید:
………………………………………………………..
تفاوت who , whom

♦ who در نقش فاعل در جمله می تواند بیاید و بعد از آن فعل بکار می رود ولی whom در نقش مفعول جمله می باشد که بعد از آن فاعل می آید.

I wonder who invited you. در عجبم کی تو را دعوت کرد.

I wonder whom you invited. در عجبم چه کسی را دعوت کردی.

♦ کاربرد whom در دستور زبان گذشته مرسوم بوده است و کماکان در موقعیت های رسمی بکار می رود. وی امروزه کم کم جای خود را به who داده است. بنابراین در محاوره کاربرد who مرسوم تر است.

I know who(m) you invited. من می دانم چه کسی را دعوت کردی.

عبارت( phrase) و جمله واره( clause) و ( جمله sentence) چیست؟

گاها کلمه ی ”عبارت“ به جای جمله واره استفاده می شود. ولی بهتر است بدانید که این دو علاوه بر شباهت هایی که با هم دارند ، تفاوت هایی نیز دارند.به دلیل اینکه سه موضوع ” عبارت“ ، ”جمله واره“ و ”جمله“ از مباحث مهم در زبان انگلیسی می باشند در ادامه به تعریف آنها و همچنین شباهت ها و تفاوت های آنها خواهیم پرداخت.

• عبارت یا phrase :

♦به گروهی از کلمات اطلاق می شود که فعل و فاعل ندارد پس مفهوم کاملی هم ندارد و باید بخشی از جمله باشد. مثال: sleeping for a long time خوابیدن برای مدت طولانی

enjoy a movie لذت بردن از فیلم

eager to buy a new car مشتاق برای خریدن ماشین جدید

after the exam بعد از امتحان

♦همانطور که در مثالها می بینید ”عبارت“ می تواند کوتاه یا بلند باشد. بعلاوه هیچکدام فاعل ندارند و گروهی از کلمات در کنار هم هستند که یک ” عبارت“ را تشکیل دادند.

♦چند ”عبارت“ در کنار هم می توانند یک جمله واره تشکیل دهند. به مثال توجه کنید:

.I always pay attention to what other people say حال جمله ی فوق را به عبارت هایش تقسیم می کنیم: I/ always /pay attention to /what/ other people say.

• جمله واره یا clause:

♦متشکل از گروهی از کلمات است که دارای فعل و فاعل می باشد.جمله واره می تواند مستقل و یا وابسته باشد. جمله واره ی مستقل خودش به تنهایی یک جمله است و مفهوم کاملی دارد ولی جمله واره ی وابسته برای کامل شدن معنی اش نیاز به جمله واره ی مستقل دارد.به مثالهای زیر دقت کنید:

جمله واره ی وابسته یا تبعی: what the teacher said

جمله واره ی مستقل یا پایه: I couldn’t hear

به مثالی دیگر توجه کنید:

جمله واره ی وابسته یا تبعی: where he went

جمله واره ی مستقل یا پایه: no one knows

♦همانطور که در مثالهای بالا می بینید جمله واره های وابسته مفهوم ناقصی دارند و برای کامل شدن نیاز به جمله واره های مستقل دارند. شکل کامل شده ی مثالهای بالا را ببینید:

. I couldn’t hear what the teacher said من نتوانستم بشنوم معلم چی گفت.

.No one knows where he went هیچ کس نمی داند او کجا رفته بود.

نکته: دو مثال بالا نمونه هایی از جمله های کامل هستند که در ادامه مفهوم آن را توضیح خواهیم داد.

• جمله(sentence):

♦یک جمله ی کامل حتما داری فعل و فاعل است هر چند ممکن است خیلی کوتاه باشد .

She plays tennis. او تنیس بازی می کند.

I know. من می دانم.

♦یک جمله می تواند دارای بیش از یک جمله واره باشد. در اینصورت جمله واره ها توسط حروف ربط مانند but, and, while, or,… به هم وصل می شوند و جمله ی مرکب یا پیچیده یا complex sentence را می سازند. مثالها را ببینید:

He and his friend went to the cinema but didn’t enjoy the movie. او و دوستش به سینما رفتند ولی از فیلم لذت نبردند.

She invited me for dinner and cooked a delicious food. او مرا شام دعوت کرد و غذای خوشمزه ای درست کرد.

♦تمامی جملات با حرف بزرگ شروع می شوند و به نقطه ختم می شوند.

شباهت ها ی ”عبارت“ و ”جمله واره“ :

♦ هر دو از گروهی از کلمات تشکیل شده اند.

♦اگر جمله واره وابسته (dependent clause ) باشد، همانند ”عبارت“باید بخشی از یک جمله باشد زیرا به تنهایی مفهوم کاملی ندارد. همانطوری که اشاره شد جمله واره های وابسته برای کامل شدن مفهومشان باید با جمله واره های پایه یا مستقل همراه باشند.

تفاوت های ”عبارت“و ”جمله واره“:

♦جمله واره حتما باید فعل و فاعل داشته باشد ولی عبارت فعل و فاعل ندارد.

♦اگر جمله واره مستقل یا پایه یا (independent clause) باشد، می تواند به عنوان جمله ی کامل بکار رود. ولی ”عبارت“ هرگز نمی تواند به عنوان یک جمله باشد چون مفهوم آن کامل نیست و باید بخشی از یک جمله باشد.

کاربرد جمله واره های اسمی

جمله واره های اسمی می توانند در یکی از نقش های زیر بکار روند:

۱. عبارات اسمی در نقش فاعل(subject)

گروهی از کلمات در کنار هم می توانند در نقش فاعل جمله باشند. مثالها را ببینید:

.What she said surprised me چیزی که گفت مرا غافلگیر کرد.

توضیح: جمله واره ی what she said یک جمله واره ی اسمی است که در جمله نقش فاعل دارد. اگر از جمله بپرسیم که ”? what surprised me“ ”چه چیزی تو را غافلگیر کرد؟“در جواب می توانیم بگوییم” what she said“ ”چیزی که او گفت“. پس What she said فاعل surprised می باشد .

What they should do is clear. آنچه که آنها باید انجام دهند ، واضح است.

توضیح: در این مثال نیز جمله واره What they should do جمله واره ی اسمی است که در نقش فاعل جمله است.سوالی که اینجا پرسیده می شود اینست که ”? what is clear“  ”چی واضحه؟“ که پاسخ آن ”what they should do“  ”چیزی که آنها باید انجام بدهند“ است.بنابراین what they should do فاعل فعل is می باشد.دقت کنید که فعل جمله( is) باید به شکل مفرد باشد.

That some women do not earn equal pay for equal work is unfair. اینکه بعضی از خانم ها دستمزد یکسانی در برابر کارهای یکسان( در مقایسه با آقایان) ندارند، بی انصافی است.

توضیح: در این مثال نیز همانند مثالهای قبلی عبارت That some women do not earn equal pay for equal work جمله واره ی اسمی در نقش فاعل است و فعل جمله is می باشد و همانند مثال قبلی باید مفرد بیاید.اینجا هم سوال اینگونه است که ”what is unfair“ که در پاسخ جمله واره می آید.

یادآوری: توجه داشته باشید که هر کدام از جمله واره های بالا، دارای فعل و فاعل جداگانه ای می باشند و همگی جمله واره ی وابسته هستند و به تنهایی مفهوم ناقصی دارند.

نکته: در جملاتی که فاعل آنها جمله واره ی اسمی و در ابتدای جمله آمده اند ، می توان جمله را به شکل دیگری نوشت:

What he said is clear.

.It is clear (that) what he said

۲ عبارات اسمی در نقش مفعول فعل(object of verb)

I think that he will come. من فکر می کنم که او خواهد آمد.

توضیح: عبارت that he will come یک جمله واره ی اسمی است که در نقش مفعول فعل think آمده است. اگر بپرسید ”? what you think“ یعنی ”تو به چی فکر می کنی؟“ در جواب می گویم ”that he will come“ یعنی ”که او خواهد آمد“. پس این جمله واره در نقش مفعول است که فاعل آن he، فعلش will come و حرف ربط آن that می باشد.

Please ask mom what we’re having for dinner لطفا از مامان بپرس برای شام چی داریم.

در این مثال هم جمله واره ی اسمی در نقش مفعول است و در جواب ”چه چیز را از مامان بپرس؟“ آمده است.

I don’t remember where she lives. من نمی دانم او کجا زندگی می کند.

در پاسخ به سوال ”چه چیز را به یاد نمی آوری؟“ آمده ، پس در نقش مفعول است. Where she lives یادآوری: دقت کنید که در جمله واره، بعد از کلمات پرسشی اول فاعل و بعد فعل می آید و جمله واره حالت خبری دارد.

۳ عبارات اسمی در نقش مفعول حرف اضافه ( object of preposition)

۴ در نقش متمم فاعلی ( subject complement)

جمله واره ی اسمی در نقش متمم فاعلی توضیحات بیشتر و کاملتر در مورد فاعل جمله در اختیار قرار می دهد.

.Her problem was that she couldn’t understand her husband مشکل اصلیش این بود که همسرش را درک نمی کرد. در این مثال می توانیم بپرسیم ”what was her problem“ ”مشکلش چی بود؟“ که در پاسخ می گوییمthat she couldn’t understand her husband ” اینکه همسرش را درک نکرد“. بنابراین that she couldn’t understand her husband در نقش متمم فاعلی است که در مورد her problem که فاعل جمله است توضیحات بیشتری می دهد.

۵ در نقش متمم صفت(adjective complement)

انواع جمله واره های اسمی

جمله واره های اسمی در زبان انگلیسی دارای نشانه هایی هستند که از طریق آنها می توانیم جمله واره ها را دسته بندی کرد. در ادامه انواع این نشانگرها همراه با مثال آمده است:

۱ جمله واره های اسمی که با that شروع می شوند:

.Statement: He trusts on me
.That he trusts on me is obvious اینکه او به من اعتماد داره، واضحه.

یادآوری: در این مثال جمله واره ی اسمی در نقش فاعل است.

I believe that he trusts on me. من باور دارم که او به من اعتماد می کند.

در این مثال جمله واره در نقش مفعول است.

My understanding is that he trusts on me. درک من اینست که او به من اعتماد دارد.

در اینجا جمله واره در نقش متمم ظاهر شده است.

نکته: علاوه بر نقش های بالا ، جمله واره در نقش بدل( appositive) هم می تواند باشد، در این حالت ممانعتی برای حذف آن از جمله وجود ندارد.

My belief that he trusts on me is correct. این باور که او به من اعتماد دارد، درست است.

نکات مهم:

♦افعالی که معمولا با that- clause همراه هستند:

Verb+ That-Clause

remember tha

know that

feel that

agree that

say that

learn that

 find out that

believe that

tell someone that

 notice that

forget that

decide that

think that

promise that

 hear that

discover that

understand that

 read that

hope that

explain that

♦معمولا در محاوره کلمه ی that حذف می شود ولی در موقعیت های رسمی that به قوت خود باقی است.

Formal: I think that he will come

Informal: I think he will come

Formal: I believe that he trusts on me

Informal: I believe he trusts on me

♦That-Clause اگر به عنوان فاعل بکار رود، that به هیچ عنوان حذف نمی شود.

.That Tom likes his new job is clear

♦اغلب موارد That-Clause که در جایگاه فاعل است، می تواند با عبارات The fact (that) یا It is a fact (that) جایگزین شود:

The fact (that) Tom likes his new job is clear

It is a fact (that) Tom likes his new job

♦بطور معمول That-Clause بعد از ساختار زیر می تواند بیاید: Person+ Be+ Adjective+That-Clause

Alice is happy (that) Jorge invited her to the party آلیس خیلی خوشحاله که جورج اونو به مهمونی دعوت کرده.

♦لیست صفاتی که قبل از That-Clause می آیند به شرح زیر است:

Jan is sorry that

Alice is happy that

 I’m certain that

She’s afraid* that

Jan is sure that

Alice is pleased that

 I’m confident that

She’s amazed that

Jan is surprised that

از اینکه همراه کیا دپارتمنت بودین سپاس گزاریم.